Chart włoski i charcik miniaturka

Chart włoski i charcik miniaturka – czyli krótka rozprawka o nazewnictwie.

Analizując hasła wyszukiwania w google, zaskoczyło mnie ile razy przekręcana jest nazwa rasy. Bardzo często – z czym spotykamy się również w „na żywo” – ludzie pytają o charta włoskiego lub zachwycają się chartem miniaturką – oczywiście nie ma tragedii, bo wszyscy wiemy o co chodzi, ale obie te nazwy są błędne, a prawidłowa nazwa rasy to charcik włoski – warto o tym pamiętać.

Chart włoski

Być może wiele osób tłumaczy nazwę rasy z języka angielskiego, albo uważa, że nazywamy nasze psy charcikami, bo zdrobniamy ich nazwę lub chcemy o nich powiedzieć pieszczotliwe? Ale to nie tak.

W języku Polskim nazwa rasy to charcik włoski. W oryginale, czyli w języku włoskim nazwa brzmi Piccolo Levriero Italiano, w dosłownym tłumaczeniu: mały chart włoski, czyli de facto charcik. W artykule pani Grażyny Pindery z 2001 roku przeczytamy, że:  Międzynarodowa Organizacja Kynologiczna F.C.I. zatwierdziła zgłoszony przez włoski Kennel Club standard charcika w 1935 roku, standard ten wywołał ogromną falę krytyki. Hodowcy niemieccy kwestionowali nawet przymiotnik „włoski” w nazwie rasy, twierdząc zresztą nie bez racji, że nie ma na świecie charcika, który nie pochodzi od zwierząt z niemieckiej hodowli.

W języku angielskim funkcjonują obecnie dwie nazwy. Od zawsze brzmiała ona italian greyhound, jednak z ostatnimi zmianami do wzorca FCI, weszła w życie nowa: italian sighthound, tworząc swego rodzaju podział między europejskim i amerykańskim typem charcika (nadal nazywanym italian greyhound m.in. w AKC, ANKC i KC).

Choć podział ten istniał zawsze. Znowu odnosząc się do artykułu p. Pindery czytamy, że: pierwszy standard F.C.I. doprowadził do „rozłamu” w hodowli tej tak nielicznej rasy. Angielscy hodowcy nigdy nie pogodzili się z wymogiem jednolitej maści i zawsze uznawali za typowe psy łaciate. Później w USA, Kanadzie i Australii opracowano wzorce w oparciu o standard angielski, uznające maść łaciatą za prawidłową. Kolejne wzorce F.C.I. dopuszczały tylko bardzo małe białe znaczenia, a ten ostatni z 1992 roku uznający za wadę wysokie unoszenie nóg w ruchu pogłębił jeszcze różnice między charcikiem „amerykańskim”, od którego wymaga się „stepowania” (high stepping action – wzorzec amerykański brytyjski) i charcikami hodowanymi w Europie. Ta sytuacja trwa do dziś, na wystawach w Europie pokazywane są tylko jednokolorowe, nieco „smutne” charciki. Charcik o intensywnym kolorze, z dużymi białymi znaczeniami i sięgającymi wysoko białymi skarpetkami na łapkach, to aktualny wzór efektownego amerykańskiego championa.

Myślę, że zmiana nazwy to dobry zabieg, bo odnosi się do chartów w ogóle  – wg europejskiego wzorca FCI charcik włoski jest zaklasyfikowany do grupy X – Sighthounds. W UK, czy USA charcik jest w grupie Toy. Dzięki zmianom charcik nie będzie dłużej kojarzony z chartem angielskim greyhound’em (od którego Anglicy nazwali charcika). Jak pisał w swoim artykule Mirosław Redlicki: choć charcik włoski porównywany był najczęściej do małego greyhounda, to w istocie powinien on wyglądać raczej jak mały chart arabski, a nawet afrykański. Ma być bardzo krótki, wysokonożny i poruszać się w wybitnie charakterystyczny sposób, podnosząc wysoko przednie łapy.

Piękną nazwę rasy mają m.in. Niemcy – Italienische Windspiel – „zabawa z wiatrem”, „bawiący się z wiatrem” – jak pisała p. Joanna Górnicka: w wolnym przekładzie „igraszka wiatru”, która to nazwa najlepiej odzwierciedla charakter i budowę charcika włoskiego. W innych językach charcik włoski to:

Charcik włoski miniaturka

Charcik jest najmniejszym przedstawicielem rasy chartów, ale nie jest ich miniaturką. Charcik nie stanowi dosłownego pomniejszenia innych chartów (jak np. rasa bulterier miniaturowy, który jest mniejszą wersją swojego kuzyna).

Charcik włoski to jedna z najstarszych ras – o jej historii można przeczytać TUTAJ.  O „rozmiar większym” chartem jest chart angielski whippet. Niektórzy widząc te dwie rasy razem, myślą czasem, że charcik to pomniejszony whippet, albo jego szczenię (sic!). Tak nie jest, choć niewątpliwie whippety miały ogromny wpływ na odbudowę rasy na początku XX wieku. Chyba nie będzie kłamstwem, jeśli napiszę, że nie ma dziś w europie charcika włoskiego, który nie miałby wśród bardzo dalekich przodków choć jednego whippeta. Obecnie granica między tymi dwoma rasami jest mocno zaznaczona. Whippet jest psem mocniejszym, dużo większym od charcika – ma zwykle ok. pół metra wzrostu i waży średnio ok. 12kg. Również ze względu na umaszczenie (często łaciate lub pręgowane) trudno go pomylić z charcikiem.