Kalendarz charciczki w ciąży

Ciąża u suki to dla każdego hodowcy bardzo ekscytujący, ale też nerwowy okres. To dwa miesiące, podczas których w organizmie matki zachodzą bardzo poważne i nagłe zmiany. Wszystkim, którzy czekają na małego charcika włoskiego, chcieliśmy opowiedzieć i jednocześnie pokazać, jak wygląda psia ciąża od momentu krycia, do porodu. Każdy tydzień przynosi bowiem coś nowego.

Ciąża charcika włoskiego trwa od około 59 do 64 dni. U nas każda suczka rodzi inaczej, ale da się zauważyć pewną prawidłowość. Np. Zula wszystkie cztery mioty urodziła w 63 dniu, licząc dzień pierwszego krycia, jako pierwszy dzień ciąży. Fifi cztery z pięciu miotów urodziła w 62 dniu ciąży, a Uma zwykle rodzi w dniu 61.

Pierwsze dwa trymestry ciąży to rozwój zarodkowy – trwa około 40 dni. W tym czasie rozwijają się narządy wewnętrzne i zewnętrzne, a płody mają niewielki rozmiar – osiągając co najwyżej 30% wagi urodzeniowej. Znaczny przyrost masy i dojrzewanie płodów następuje w ostatnim trymestrze ciąży, czyli de facto w ostatnich trzech tygodniach.

Pierwszy tydzień ciąży – 1 – 7 dzień

Jako pierwszy dzień ciąży uznajemy zwykle dzień pierwszego krycia, nie jest on jednak tożsamy z dniem zapłodnienia. Krycie może wypaść dzień, dwa, a nawet cztery dni od rozpoczęcia owulacji, kiedy uwalniane są komórki jajowe, które dojrzewają do zapłodnienia około 48 godzin. Plemniki również dojrzewają kilka godzin, ale są w stanie przetrwać w drogach rodnych suki (gotowe do zapłodnienia) nawet do 7 dni. Dlatego hodowca nigdy nie wie dokładnie, kiedy faktycznie dochodzi do zapłodnienia.

Drugi tydzień ciąży – 8 – 14 dzień

Zapłodnione jajeczka (zygota) podróżują jajowodami do rogów macicy, aby znaleźć tam odpowiednie miejsce do zagnieżdżenia się. W tym czasie komórki ulegają intensywnym podziałom i wzrostowi. Pod koniec drugiego tygodnia – około 14 dnia ciąży, zarodki charcika mają już mniej więcej pół milimetra. Wtedy zaczyna dochodzić do ich implantacji w ściankach macicy. Rozpoczyna się tym samym bardzo ważny czas dla prawidłowego rozwoju płodów. Po suczce jeszcze wtedy nic nie widać. Zachowuje się normalnie, ma apetyt i jest aktywna jak zawsze.

Trzeci tydzień ciąży – 15 – 21 dzień

Zarodki są już zagnieżdżone w ściankach macicy – zaczyna kształtować się głowa, a wraz z nią kręgosłup i ośrodkowy układ nerwowy. Około 19. dnia ciąży można ją już podejrzeć na USG – zarodków jeszcze nie widać wtedy dokładnie, bo są bardzo malutkie, ale można już próbować policzyć pęcherzyki płodowe. My z naszymi sukami nie jeździmy tak wcześnie na USG. Zdarza się, że te wrażliwsze, które denerwują się wizytami u weterynarza, ze stresu mogą zresorbować (wchłonąć) płody. Dlatego z USG czekamy do mniej więcej 40. dnia. Zresztą wystarczy uzbroić się w cierpliwość, bo już w kolejnym tygodniu wprawne oko hodowcy jest w stanie dojrzeć rozwijającą się ciążę.

Czwarty tydzień ciąży 22 – 28 dzień

Około 22 dnia uformowany jest już embrion, który w ciągu tego jednego tygodnia podwoił swoją wielkość i mierzy około centymetra. Zaczyna tworzyć się serduszko, wątroba, oczy i uszy oraz zawiązki kończyn. Na USG widoczna jest już głowa i tułów. W tym czasie suka, ze względu na zmiany hormonalne, często traci apetyt i może być nieco apatyczna – u nas dzieje się to zwykle mniej więcej w 24 dniu ciąży. Kiedy suka odmawia porannego posiłku, mówimy do siebie wtedy „oho, coś jest na rzeczy”. Pod koniec czwartego tygodnia, zaczyna też być widoczne małe, wypukłe „jabłuszko” u dołu brzucha suczki, a jej sutki stają się większe i bardziej różowe niż zwykle. Psia mama powinna mieć wtedy nieco ograniczony ruch i spacery odbywające się bez zbytnich szaleństw. W tym czasie szczenięta są najbardziej narażone na uszkodzenia, grożące wadami rozwojowymi.

Piąty tydzień ciąży – 29 – 35 dzień

W 30. dniu ciąży w obrazie USG można już zaobserwować pierwsze ruchy płodu. Postępuje też kostnienie czaszki, szczęk i żeber, rosną paluszki. To już prawie półmetek ciąży, więc suczka je coraz więcej – najchętniej mniejsze porcje, ale częściej, a płody ważą około 20% wagi urodzeniowej i zaczynają szaleńczo rosnąć z każdym dniem. Macica zwiększa swoją objętość, rośnie też poziom prolaktyny – u charcików widać jak psia mama rośnie nieco wszerz i oczywiście przybiera na wadze. Suczki często w tym okresie zmieniają zachowanie, stają się spokojniejsze, bardziej wrażliwe i przytulaśne. Pchają się na kolana i domagają większej niż zwykle uwagi.

Szósty tydzień ciąży – 36 – 42 dzień

W tym okresie różnicuje się płeć, jest to również koniec powolnego wzrostu płodów, a psia mama rośnie w oczach – dosłownie każdego dnia widać jak brzuch staje się coraz większy. Wraz z nim jeszcze bardziej rośnie też apetyt. Suczka robi się też bardziej ostrożna i drażliwa i zdecydowanie woli odpoczywać sama z dala od zabaw i innych charcików. U płodów postępuje kostnienie, rozwój kręgosłupa, a wszystkie narządy wewnętrzne są już w pełni ukształtowane. W szóstym tygodniu płód zaczyna powoli przypominać szczenię – kształtują się łapki, pazurki i wibrysy. Zwykle wtedy zaczynamy już izolować suczkę, tak, aby nikt na nią nie skoczył, czy nie zrobił jej krzywdy. Biorąc pod uwagę przywiązanie charcików do ich właścicieli, nie zawsze jest to łatwe.

Siódmy tydzień ciąży – 43 – 49 dzień

W tym okresie zwykle można już wyczuć pęcherze płodowe dotykając suczkę po brzuchu. Teraz wyjątkowo trzeba na nią uważać, żeby nie skakała, choć przy charcikach wydaje się to praktycznie niemożliwe. Od mniej więcej 45. dnia ciąży można już wykonać badanie RTG, w celu określenia liczebności miotu, bo widoczne stają się zmineralizowane szkielety szczeniąt. My tego zwykle nigdy nie robimy. Moim sposobem na określenie liczby szczeniąt jest osłuchiwanie brzucha stetoskopem. W 47 – 49 dniu wyraźnie słychać już serduszka w różnych częściach brzucha. Jestem w ten sposób w stanie określić liczbę szczeniąt z 90% dokładnością.

Ósmy tydzień ciąży – 50 – 57 dzień

Suka zaczyna być ociężała i dużo odpoczywa, powiększają się gruczoły sutkowe, a brzuch wydaje się napięty i przepełniony. Wielkość płodów to już ponad 6 cm, na zewnątrz widać też to, jak się w środku ruszają. Szczenięta porastają włosam i w zasadzie od 57 dnia ciąży są gotowe przyjść na świat. Ostatniego dnia ósmego tygodnia zaczynamy przygotowywać porodówkę, czyli wszystko co będzie potrzebne przy porodzie i w pierwszych dniach po nim. Często bowiem pokój w którym suczka rodzi, staje się naszą twierdzą na bardzo długie godziny – a czasem nawet na 3 doby. W tym czasie zaczynamy też mierzyć suce temperaturę trzy razy dziennie, bo jej spadek o jeden stopień względem normy, zwiastuje nadejście rozwiązania w ciągu kolejnych kilku, kilkunastu godzin.

Dziewiąty tydzień ciąży – 58 – 63 dzień

Ostatni tydzień ciąży jest już bardzo nerwowy, bo poród może rozpocząć się dosłownie w każdym momencie. Ostatnie dni przed porodem suka przebywa już w porodówce, aby przyzwyczaiła się do miejsca, w którym spędzi kolejne 3 tygodnie. Suce – szczególnie przy większych miotach – widocznie opada brzuch, boki stają się wklęsłe, a na wierzch wychodzi kręgosłup, który przez ostatnie tygodnie nie był widoczny. Tuż przed porodem suka robi się nerwowa. Wije sobie gniazdo, przekopując i wywracając do góry nogami wszystkie przygotowane na poród koce. W dniu porodu nasze charciki często tracą apetyt, ale nie jest to normą. Poród trwa zwykle kilka godzin, a o tym jak on wygląda można przeczytać w osobnym tekście.