Charcik włoski to rasa łącząca w sobie lekkość, szybkość i niepowtarzalny wdzięk. Ocena charcika włoskiego w ringu wystawowym to sztuka dostrzegania harmonii proporcji, elegancji i lekkości ruchu, które definiują tę rasę. Wielu sędziów podkreśla, że uchwycenie tego balansu nie jest najłatwiejszym zadaniem. Jak więc właściwie oceniają charcika włoskiego w ringu? Na co zwracają uwagę, aby wyróżnić psa bliskiego ideałowi?
Dzisiaj publikujemy artykuł „Italian Greyhound Judging Essentials” z Showsight Magazin, napisany przez Marka Lucasa, który w Stanach Zjednoczonych jest sędzią kynologicznym, miłośnikiem i od 1997 roku hodowcą charcików włoskich pod przydomkiem Integra. I choć jego tekst odnosi się głównie do amerykańskich wystaw i tamtejszego wzorca rasy, to wiele opisanych w nim aspektów można z powodzeniem przełożyć na standard europejski. To ciekawa perspektywa i świetny materiał dla wystawców, którzy chcą spojrzeć na ocenę rasy z szerszej, międzynarodowej perspektywy. Oto tłumaczenie:
Ocenianie charcika włoskiego – podstawy
Kiedy poproszono mnie o ocenę rasy podczas wystawy Italian Greyhound National [odpowiednik naszych klubówek – przyp. red.], poczułem się niesłychanie zaszczycony, że mogę ocenić rasę, która jest tak bliska memu sercu. Myśląc o procesie oceniania tak dużej liczby zgłoszeń, postanowiłem zadać sobie pytanie: „Jak przejrzeć tak wiele psów i ustawić je według kluczowych cech oraz wyróżników rasy?”. Gdy przyjąłem to podejście jako punkt odniesienia, cały proces stał się prostszy. Trzy najważniejsze aspekty, w kolejności ich znaczenia, to sylwetka, ruch i detale.
Typ
Charcik włoski powinien być elegancki i pełen gracji (…) ale czym właściwie jest elegancja? Jak definiować wdzięk? Aby naprawdę zrozumieć charcika włoskiego, najpierw trzeba pojąć zasady budowy i funkcjonalności charta. Dlatego moim pierwszym kryterium była typowość, czyli sylwetka, harmonia, elegancja i wdzięk.
Gdy patrzymy na rząd charcików włoskich, najważniejszym elementem powinna być linia sylwetki. To właśnie ona ujawnia charakterystyczne krzywizny – kształt litery „S” – od razu widoczne staje się odpowiednie nachylenie przedniej partii ciała i zrównoważona budowa tyłu. Oprócz właściwego kąta łopatki, który pozwala na charakterystyczny dla rasy ruch przednich kończyn, cały przedni odcinek powinien być prawidłowo ustawiony – łopatki dobrze osadzone, a nogi ustawione prostopadle do podłoża.
Ważnym aspektem jest płynność krzywizn „S”, które definiują prawidłową sylwetkę charcika. Pierwsza z tych krzywizn zaczyna się od smukłej, elegancko wygiętej szyi, która łagodnie przechodzi w kłąb – najwyższy punkt linii grzbietu. Następne krzywizny akcentują dolną linię sylwetki (mocne podkasanie w okolicy lędźwi ) oraz zrównoważoną budowę tyłu (długie, dobrze umięśnione uda, nisko osadzone stawy skokowe i dobrze kątowane kolana). Najwyższy punkt ostatniej „S”-krzywizny powinien zaczynać się na lędźwiach i stopniowo opadać w kierunku zadu.
Podczas oceny każdej klasy zapisywałem wszystkie psy spełniające te wymagania, ponieważ prawidłowa sylwetka jest kluczem do typu charcika włoskiego.
Ruch
Ruch charcika włoskiego powinien być tym, co wyróżnia go spośród innych ras. Dlatego stał się dla mnie drugim, kluczowym kryterium przy dokonywaniu oceny. Charcik włoski powinien poruszać się z lekkością, płynnie pokonywać dystans i sprawiać wrażenie niemal bezwysiłkowego ruchu. Fragment wzorca rasy, który mówi o „wysokim, swobodnym unoszeniu kończyn, przy poruszaniu się w linii prostej”, może być różnie interpretowany w ocenie sędziowskiej.
Większość hodowców zgadza się jednak, że określenie „wysokie unoszenie” odnosi się do swobodnego wykroku z lekkim ugięciem nadgarstków, a nie sztywnego, marszowego kroku czy akcji przypominającej chód hackney. Najlepszą wizualizacją dla osób uczących się oceniać tę rasę jest porównanie do ruchu roweru – harmonijnego, okrężnego ruchu, w którym unoszenie łapy znajduje się między godziną trzecią a czwartą na tarczy zegara, a napęd tylnych kończyn jest równomierny. Odpowiednio nachylone łopatki oraz zrównoważona budowa tyłu, powinny wspólnie tworzyć siłę napędową, która generuje prawidłowy ruch przednich kończyn.
Przy dokładniejszej ocenie na stole można fizycznie ocenić ułożenie łopatek oraz to, czy przednie kończyny są prawidłowo ustawione. Klatka piersiowa powinna być głęboka, a przestrzeń między przednimi kończynami wypełniona.
Ponadto, charcik włoski powinien zachowywać tę samą sylwetkę zarówno w ruchu, jak i w statyce. Często pies, który stoi, wydaje się mieć prawidłową linię, traci ją jednak w ruchu – jego sylwetka staje się płaska. Choć wiele charcików włoskich może prezentować poprawny ruch tam i z powrotem [down and back – u nas up and down – przyp. red.], to kluczowa jest ocena ruchu z boku. Nigdy nie należy opierać decyzji wyłącznie na ruchu tam i z powrotem, ale skupić się na widoku psa z boku, który najlepiej ukazuje charakterystyczny ruch tej rasy i podkreśla jej typowość.
Osadzenie i noszenie ogona też najlepiej ocenić w ruchu. Ogon powinien sięgać do szczytu stawu skokowego, być długi i zwężający się ku końcowi, osadzony nisko i noszony nisko. W ostatnim czasie, w rasie coraz częściej spotyka się zarówno ogon zakręcony w pierścień (poważna wada), jak i ogon noszony zbyt wysoko (wada), co powinno być brane pod uwagę podczas oceny.
Szczegóły
Moje ostateczne decyzje są oparte na detalach. Podczas oceny na stoliku zwracam uwagę na głowę – w tym pigmentację, kształt i kolor oczu, osadzenie uszu, czy obecność dolnej żuchwy. Oczy powinny być CIEMNE i migdałowe, a jasne oczy są uważane za wadę. Charcik włoski powinien mieć prawie płaską górną część czaszki z lekkim stopem. Małe i delikatne w strukturze uszy powinny być noszone pod kątem prostym do czaszki.
Ostatnim czynnikiem decydującym jest szata, która powinna być miękka, delikatna w dotyku i przypominająca satynę. Chociaż te szczegóły są bardzo ważne, nie powinny mieć pierwszeństwa przed sylwetką i ruchem. Jednak porównując dwa psy o tym samym typie i ruchu, te detale powinny być następnym czynnikiem branym pod uwagę, przy podejmowaniu ostatecznej decyzji.
Przemyślenia na zakończenie
Wiele czynników może wpłynąć na to, jak ta rasa prezentuje się w dniu oceny. Pogoda, warunki na hali wystawowej, hałas i tym podobne, mogą sprawić, że ocena charcika włoskiego będzie trudniejsza niż w przypadku innych ras. Charcik, jako prawdziwy chart, może być powściągliwy wobec obcych i lekko wycofany podczas oceny.
Po dokonaniu wszystkich porównań należy również wziąć pod uwagę wielkość psa. Pożądana jest idealna wysokość od 13 do 15 cali (33–38 cm), jednak kryterium rozmiaru nie powinno przeważać nad sylwetką, ruchem i detalami. Dlatego, mając przywilej oceniania tej wspaniałej rasy i jej eleganckich, pełnych gracji cech, pamiętaj, że priorytetem powinna być sylwetka, tuż za nią charakterystyczny dla rasy ruch, a na końcu drobne szczegóły.
Źródło: showsightmagazine.com