Serce charcika włoskiego

Tętno chartów jest zdecydowanie wolniejsze, niż u psów innych ras, za to ciśnienie jest zwykle dużo wyższe (w górnych granicach normy). Jest wiele obszarów, które odróżniają charty od innych ras – a jednym z nich jest budowa i funkcjonowanie mięśnia sercowego. Niestety osobiście znamy przypadki, kiedy lekarz weterynarii (nie znający specyfiki rasy) ustawił charcika włoskiego na beta-blokerach, wyłącznie na podstawie szmerów, które miał stwierdzić podczas rutynowego osłuchiwania klatki piersiowej przed szczepieniem. Dlatego każdy, kto posiada charcika, powinien znać te różnice, być ich świadomy, aby w razie potrzeby opowiedzieć o nich swojemu weterynarzowi. Lekarze nie muszą się znać na wszystkich rasach, ale ich obowiązkiem jest uważnie słuchać opiekunów swoich pacjentów.

Wielkie serce charcika

Charty wszystkich ras mają większe serca. Zdarza się, że na tej podstawie błędnie diagnozuje się u nich niewydolność mięśnia sercowego. Tymczasem serce charta może być większe nawet o średnio 10-15% – potrzebuje on bowiem większej „pompy”, ze względu na pracę, do której pies ten został wyhodowany. O tym, że nasz charcik ma przerośnięte serce, pierwszy raz usłyszeliśmy ponad 10 lat temu, podczas badania USG jednej z naszych suczek. Nie mieliśmy jeszcze wówczas takiej wiedzy jak dziś, więc trochę nas to zmartwiło. Teraz wiemy, że to był wynik genetycznej „inności” chartów. Badania pokazują, że duże serca występują zarówno u charcików trenujących (tzw. serce sportowca), jak i u nietrenowanych.

Według Care of the Racing Greyhound – A Guide for Trainers, Breeders and Veterinarians, greyhoundy (czy wręcz charty ) mają dużo większe serca, niż psy innych ras. Wykazano, że częściowo jest to cecha genetyczna, a częściowo jest to wynik ćwiczeń lub pracy, jaką wykonuje chart wyścigowy, co jest dziedziczone i przekazywane z pokolenia na pokolenie. Dr Larry Tilley twierdzi jednak, że serca chartów niekoniecznie muszą być większe, a raczej istnieją pewne „rzekome” zmiany, wynikające z unikalnej budowy klatki piersiowej chartów. Niedoświadczone oko może błędnie zdiagnozować „powiększone serce” u charta, jeśli opiera się tylko na zdjęciu rentgenowskim. A wszystko to za sprawą wąskiej klatki piersiowej i wynikającego z tego wydłużonego wyglądu tego organu w obrazie RTG. Wyniki EKG natomiast, mogą rejestrować nietypowe i mylące odczyty, a to ze względu na bliskość serca do ściany klatki piersiowej. Uwzględnienia tych kwestii można oczekiwać jedynie od doświadczonych kardiologów weterynaryjnych, których wiedza pozwoli odróżnić fizjologicznie normalne serce charta, od serca chorego lub nieprawidłowego.

Wielkość psiego serca nie jest łatwa do określenia, szczególnie ze względu na istotne różnice między rasami psów, czy nawet czasami w obrębie płci. Dlatego w medycynie weterynaryjnej, np. na podstawie radiogramów, oblicza się tzw. współczynnik VHS (vertebral heart score). W uproszczeniu: wynik VHS to porównanie podłużnego i poprzecznego wymiaru serca do długości widocznych w obrazie RTG trzonów kręgów piersiowych T4-12. Uznano, że bezpieczny margines – zakres referencyjny VHS, wynosi od 8,5 do 10,6. W praktyce klinicznej VHS powyżej zakresu referencyjnego, zwykle potwierdza kardiomegalię (powiększone serce), która często wiąże się z patologiami serca, takimi jak: kardiomiopatia rozstrzeniowa lub przerostowa, wysięk osierdziowy, przepuklina przeponowa okołotętnicza, dysplazja zastawki trójdzielnej, ubytek przegrody międzykomorowej lub przetrwały przewód tętniczy. Jednak już wiele lat temu badacze ustalili zakresy referencyjne VHS dla chartów, które wynoszą od 9,9 do 11,1.

Dźwięki charciego serducha

Dźwięki serca normalnie słyszalne u zdrowych psów to S1 (związany z zamykaniem zastawek przedsionkowo-komorowych na początku skurczu) i S2 (związany z zamykaniem zastawek aortalnych i płucnych pod koniec skurczu). Oprócz tych normalnych dźwięków, mogą występować także inne – szmery serca. Szmer serca u charcika włoskiego jest często wykrywany przez lekarza weterynarii, podczas przeprowadzania badania fizykalnego – zwykle przypadkowo, podczas osłuchiwania stetoskopem przy okazji innych zabiegów. Szmer jest słyszalny, gdy normalny cichy przepływ krwi przez serce, zostaje zakłócony przez wibracje. U bardzo wysportowanych psów i szczupłych ras, takich jak charty, często serca dają mocniejszy wyrzut krwi, dlatego szmery nie są niczym niezwykłym. Takie nieprawidłowe dźwięki serca zwykle nie są normalną fizjologią, jednak u chartów, bardzo często nie mają znaczenia klinicznego.

Standardowy system oceny szmerów serca to stopień od 1 do 6. Stopień nie mówi jednak lekarzowi weterynarii o ciężkości choroby serca, o ile taka istnieje. Mówi tylko o tym, jak intensywny i głośny jest szmer. Sama obecność szmerów u charcików włoskich, jako samodzielnego objawu klinicznego, nie wskazuje na chorobę serca. Jedynym dodatkowym zaleceniem dla charta, u którego kardiolog wykrył niepokojące dźwięki (bez żadnych innych nieprawidłowości), jest kontrola tego stanu co jakiś czas.

W 2006 r. badacze zaobserwowali, że u wielu psów rasy greyhound, stwierdzono szmer skurczowy lewej tętnicy podstawnej w stopniu 1-2/6, bez dowodów na nieprawidłowości w echokardiogramie (szmer ten może być też słyszalny w tętnicy szyjnej). W badaniu stwierdzono, że prędkość przepływu krwi w zastawce aortalnej u chartów ze szmerami, była znacznie wyższa, niż u chartów bez szmerów. Nie było to jednak związane z żadną chorobą kardiologiczną. W badaniu wzięło udział 28 chartów, a aż 67% miało słyszalne szmery.

Zdarza się również, że szmery serca u chartów pojawiają się w młodszym wieku, niż u większości ras, jednak najprawdopodobniej mają one podłoże genetyczne i nie wskazują na żadne patologie. Podsumowując: chociaż miękkie szmery są powszechne u dorosłych chartów, nie wydają się być związane z wadami mięśnia sercowego. Jak piszą amerykańscy eksperci: ze względu na te osobliwości u chartów, często otrzymujemy skierowania lub prośby o konsultacje chartów podejrzanych o chorobę serca, podczas gdy w rzeczywistości wyniki te są pewną swoistością, związaną ze specyfiką rasy. Należy wziąć to pod uwagę, aby uniknąć błędnej diagnozy i niepotrzebnego leczenia psa.

Badanie serca tylko u kardiologa

Wydaje się oczywiste prawda? Ale nie zawsze tak jest. Jeśli u Twojego charcika lekarz pierwszego kontaktu wykrył jakiekolwiek nieprawidłowości, kolejnym krokiem jest wizyta u kardiologa, która zapewne Cię uspokoi. Odłóż na bok stres i googlowanie, co może dolegać Twojemu charcikowi. Jest to w stanie stwierdzić tylko i wyłącznie lekarz, który specjalizuje się w chorobach serca u psów.

Choroby serca u charcików włoskich wcale nie zdarzają się tak często, jak u niektórych ras – np. dobermanów, czy bokserów. Przykładem niech będzie sytuacja, która rozgrywała się w różnych zakątkach Sanów Zjednoczonych. Wiele osób adoptujących powyścigowe greyhoundy, spotkało się z alarmującymi wiadomościami od swoich weterynarzy, które dotyczyły nieprawidłowości w pracy serca. Głównie były to właśnie informacje o szmerach, powiększonym sercu, czy niewydolności serca. Nie było jednak żadnych dowodów na poparcie tych tez i nie ujawniono żadnych chorób podczas oceny przez kardiologa weterynaryjnego.

Zastrzeżenie: powyższe informacje nie zastępują regularnej oceny serca Twojego charcika przez lekarza weterynarii. Nie jesteśmy lekarzami weterynarii, a ten tekst powstał na podstawie treści artykułów specjalistycznych oraz ich tłumaczeń.

Źródła: