Jak zwierzęta wpływają na nasze zdrowie psychiczne?
Zdrowie psychiczne to suma naszego stanu emocjonalnego, psychologicznego i społecznego. Oznacza to, że gdy doświadczamy trudności na którymś z tych obszarów, ma to niekorzystny wpływ na nasze zdrowie psychiczne, a nawet może prowadzić do choroby. W Stanach Zjednoczonych ponad połowa populacji doświadcza chorób psychicznych w pewnym momencie swojego życia. Z tego powodu coraz większą uwagę zwraca rola, jaką mogą odegrać zwierzęta domowe, aby pomóc człowiekowi.
Depresja a rola zwierząt domowych
Coraz więcej badań wykazuje, że posiadanie zwierząt i interakcje z nimi, obniżają poziom depresji. Spędzanie czasu ze zwierzętami okazuje się zwiększać poziom oksytocyny, dopaminy i serotoniny, które są powszechnie znane jako „hormony szczęścia”. Wzmacniają bowiem dobre samopoczucie i zadowolenie. W badaniu przeprowadzonym na Uniwersytecie w Padwie zaobserwowano, że osoby starsze, mieszkające w domach opieki – podczas trzymiesięcznej opieki nad kanarkiem, deklarowały wzrost poziomu życia i poprawę samopoczucia. W innym badaniu zaobserwowano, że po dziesięciotygodniowym programie terapii z udziałem psa, pacjenci ze schizofrenią odnotowali poprawę w zakresie zdolności do odczuwania przyjemności. Udowodniono również, że posiadanie zwierząt domowych sprzyja zwiększonej aktywności, która jest zalecana przez specjalistów w celu zmniejszenia objawów depresji, niezależnie od tego, czy oznacza to spacer z psem czy choćby zabawę z kotem. Spacerowanie z psem zwiększa również liczbę interakcji z innymi ludźmi, bo przełamuje bariery społeczne. Według niektórych teorii psychologii jest to niezwykle ważne, ponieważ pozwala ludziom skonfrontować się z posiadanymi obawami, takimi jak: „nikt nie będzie ze mną rozmawiał” lub „jeśli będę mówił do kogoś, to mnie zignoruje”.
Izolacja społeczna i samotność
Uważa się, że interakcje społeczne są istotne szczególnie dla starszych, ponieważ jedna trzecia osób w wieku powyżej 45 lat jest samotna. To jest rzekomo podobnie szkodliwe dla zdrowia, jak palenie 15 papierosów dziennie! W 2019 roku Mars Petcare i Human Animal Bond Research Institute (HABRI) zorganizowali pierwszy szczyt na temat izolacji społecznej i zwierząt towarzyszących. Ujawniono w nim, że 80% właścicieli zwierząt uważa, że ich pupil sprawia, że czują się mniej samotni. Zostało to również poparte badaniami, które wykazały, że terapia z udziałem zwierząt zmniejsza samotność u osób starszych przebywających w domach opieki. Jednym ze sposobów, w jaki zwierzęta mogą zmniejszyć samotność, jest zapewnienie towarzystwa i czułości. Zwierzęta domowe zaspokajają naszą ludzką potrzebę dotyku i nawiązywania kontaktu z innymi żywymi istotami.
Stres
Samotność wiąże się również z podwyższonym ryzykiem wystąpienia stresu. Stres to reakcja alarmowa naszego organizmu, która uruchamia się, gdy czujemy presję lub zagrożenie. To normalne, że od czasu do czasu odczuwamy stres. Jeśli jednak jest to stan chroniczny, staje się on poważnym problemem. Jesteśmy bowiem nadmiernie narażeni na działanie hormonów takich jak kortyzol, które mają negatywny wpływ na zdrowie. Co ciekawe – badania wykazały, że interakcja ze zwierzętami jest w stanie faktycznie obniżyć poziom kortyzolu w naszym organizmie. W badaniu przeprowadzonym na Washington State University stwierdzono, że studenci, którzy wchodzili w interakcję z psem, mieli niższy poziom kortyzolu w ślinie niż studenci, którzy tylko widzieli interakcję lub oglądali ją na filmach. Wykazano również, że czworonogi są w stanie pomóc osobom cierpiącym na zespół stresu pourazowego (PTSD). Specjalnie szkolone psy potrafią np. obudzić właściciela podczas, gdy doświadcza on nocnych lęków. Zapewniają też stymulację dotykową podczas ataków lękowych.
Lęk
Stresowi często towarzyszą lęki, które są najczęściej diagnozowanym problemem psychicznym w Stanach Zjednoczonych. Lęk charakteryzuje się uczuciem zmartwienia lub strachu, ale badania wykazały, że interakcja ze zwierzętami może go zmniejszyć. W badaniu z udziałem dzieci stwierdzono na przykład, że ich poziom lęku obniżył się po kontakcie z psem. Interakcje ze zwierzętami okazały się szczególnie przydatne dla osób z zaburzeniami ze spektrum autyzmu (ASD), dla których relacje społeczne są trudne i często wyjątkowo niekomfortowe. W ostatnich latach psy towarzyszące dzieciom z autyzmem, są coraz bardziej popularne. Potrafią zmniejszyć lęk podczas wizyt lekarskich lub zajęć szkolnych.
Podsumowanie
Stale przybywa dowodów, że interakcje między ludźmi a zwierzętami są praktycznym sposobem utrzymania dobrego samopoczucia psychicznego. Zanim jednak dobrze zrozumiemy, jak to działa na różne osoby w konkretnych sytuacjach, minie jeszcze sporo czasu. Dotąd badano głównie wpływ psów na zdrowie psychiczne, mimo faktu, że przecież nie każdy może mieć psa – być może z powodu alergii, fobii, mieszkania w wynajętym lokalu lub długich godzin pracy. Dlatego w przyszłości powinno się również poddać badaniom relacje człowieka z innymi zwierzętami, takimi jak szczury, czy króliki. Teraz jednak jesteśmy bardziej niż kiedykolwiek świadomi, jak obecność zwierząt wpływa na nasze zdrowie psychiczne.

Tekst: Carla J. Eatherington – Senior Research Scientist at Waltham Petcare Science Institute
Źródło: https://www.waltham.com/
Przekład: Chartbeat